Şeker hastalığına bağlı sinir ucu hasarı, tıbbi adıyla diyabetik periferik nöropati, uzun süreli yüksek kan şekeri seviyeleri nedeniyle sinirlerin beslenmesini sağlayan damarların zarar görmesiyle ortaya çıkar.
Ağrı, uyuşma, karıncalanma gibi belirtilerle kendini gösteren bu durum, hastaların yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir. Sinir sıkışması ise diyabetin neden olduğu dokusal değişiklikler sonucu sinirlerin baskı altında kalmasıyla ortaya çıkar ve cerrahi müdahale gerektirebilir.
Dellon yöntemi, diyabetik nöropatiye bağlı sinir sıkışmalarını tedavi etmek için geliştirilmiş üçlü sinir gevşetme ameliyatıdır. Bu yöntemde belirli anatomik bölgelerdeki sinirler gevşetilerek ağrı azaltılır, duyusal iyileşme sağlanır ve ayak ülseri ile amputasyon riski önemli ölçüde azaltılır.
Klinik çalışmalar, bu cerrahi müdahalenin hastaların %80’inde ağrı ve duyusal fonksiyonlarda belirgin iyileşme sağladığını göstermektedir.
Bu yazıda, diyabetik nöropatinin belirtileri, tedavi yöntemleri ve Dellon yönteminin etkinliği detaylı bir şekilde ele alınarak, hastaların yaşam kalitesini artırmaya yönelik kalıcı çözümler sunulmaktadır.
Diyabetik Nöropati Nedir?
Şeker hastalığına bağlı sinir ucu hasarı ya da tıbbi jargonda diyabetik periferik nöropati olarak adlandırılan bu durum diyabetin en yaygın komplikasyonlarından biridir ve sinirler üzerinde ciddi etkiler yaratabilir. Uzun süreli yüksek kan şekeri seviyeleri nedeniyle sinirlerin oksijen ve besin ihtiyacını karşılayan küçük kan damarları zarar görür.
Bu durum genellikle ayaklarda ve bacaklarda başlar, zamanla ellere ve kollarda da gelişebilir. Bazı durumlarda, semptomlar gece daha da şiddetlenir ve uyku düzenini bozabilir.
Diyabetik periferik nöropati tamamen tedavi edilemez, ancak semptomlar etkili tedavi yöntemleriyle kontrol altına alınabilir. Tedavinin amacı, hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak, sinirlerdeki hasarı geri döndürmek, enfeksiyon ve ampütasyon gibi komplikasyonları önlemek ve şiddetli ağrıyı hafifletmektir.
Şeker Hastalığı ve Sinir Sıkışması İlişkisi
Diyabet, sinir sıkışmasına neden olabilen bazı yapısal değişikliklere yol açabilir. Sinir sıkışması, sinirin üzerine uygulanan baskı sonucu oluşur ve ağrılı bir durumdur.
Diyabetin yol açtığı enflamasyon ve çevresel dokulardaki değişiklikler, sinirlerin geçtiği vücudumuzda bulunan doğal tünellerde daralmaya neden olabilir. Bu durum sinirlerin sıkışmasına yol açar ve ağrı, uyuşma gibi belirtilerle kendini gösterir.
Birden fazla sinir sıkışması, özellikle diyabetik hastalarda yaygındır. Örneğin hem ayak üstünde hem de tabanında ağrı hisseden bir hastada iki farklı sinir sıkışması mevcut olabilir.
Bu tür durumlarda ameliyat ile ağrı azaltılabilir, duyusal iyileşme sağlanabilir ve hastanın dengesi geliştirilebilir.
Diyabetik Nöropati - Sinir Ucu Hasarı Belirtileri
Diyabetik nöropati ile sinir sıkışması sıklıkla benzer belirtiler gösterir:
Keskin veya yanıcı ağrı
Karıncalanma, uyuşma
"İğne batması" hissi
Güçsüzlük
Normal dokunuşlara karşı aşırı hassasiyet
Kas erimesi veya işlev kaybı
Pozitif Tinel Belirtisi, sinir sıkışmasının teşhisinde önemli bir ipucudur. Bu belirti, muayene esnasında sinir üzerine hafif bir baskı uygulandığında aynı dirseğinizi sert bir yüzeye çarpma sonucu kolunuzda ve elinizde elektrik çarpması hissine benzer bir ağrı ve uyuşma oluşturur.
Eğer bu belirti diyabetik bir hastada mevcutsa, ameliyatla tedavi edilebilecek ve başarılı sonuç alınabilecek bir sinir sıkışması olasılığı %85’tir.
Diyabetik nöropatiye bağlı olarak sinir sıkışması ve hareket kabiliyeti sorunları görülebilir. Peroneal sinir sıkışması ve ayak düşüklüğü hakkında daha fazla bilgi almak için Peroneal Sinir Sıkışması ve Düşük Ayak başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.
Diyabetik Nöropati - Sinir Ucu Hasarı Tedavisi
Diyabetik nöropati nedeniyle meydana gelen sinir ucu hasarı, farklı tedavi yöntemleriyle kontrol altına alınabilir. En önemlisi, kan şekeri kontrolünü sağlamaktır. Yüksek kan şekeri, sinir hasarını ilerletebilir. Bu nedenle, diyabet tedavisinde düzenli ilaç kullanımı ve diyet önerileri uygulanır.
Fizik tedavi ve egzersizler ise kasları güçlendirmeye yardımcı olabilir.
Elektromiyografi ile sinir fonksiyonları takip edilir ve tedavi stratejisi buna göre belirlenir. Diyabetik nöropati nedeniyle ortaya çıkan karpal tünel sendromu gibi spesifik sorunlar cerrahi müdahale gerektirebilir.
Diyabetik Nöropati İlaçları - Çözüm Olur Mu?
Sinir ağrısının tedavisinde genellikle ilaçlar, enjeksiyonlar ve elektriksel uyarılar kullanılır. Ancak bu yöntemler sadece geçici rahatlama sağlar ve ağrının altında yatan nedeni tedavi etmez. Kalıcı çözüm için sinir sıkışmasına neden olan baskının gevşetme ameliyatı ile ortadan kaldırılması gerekir.
Diyabetik nöropatiye bağlı ağrı ve hasarların yönetiminde enjeksiyon tedavileri sıkça tercih edilir. Bu konuda daha fazla bilgiye Hyaluronik Asit Enjeksiyonu başlıklı yazımızdan ulaşabilirsiniz.
Periferik Sinir Ameliyatları ile Çözüm
Ameliyat ile sıkışan sinirdeki baskıyı ortadan kaldırmak sinir üzerindeki baskıyı azaltarak ağrının altında yatan gerçek nedeni tedavi ettiğini klinik çalışmalar ile gösterilmiştir.
Hangi Şeker Hastaları Sinir Gevşetme Ameliyatına Uygundur?
Sinir dekompresyon cerrahisi için uygun bir aday mısınız? Şu kriterler size uyuyorsa, bu tedavi sizin için uygun olabilir:
Kan şekeri kontrolü: A1C seviyeniz 8.5’in altındaysa
Vücut kitle indeksiniz (VKİ): 50’nin altındaysa
Kan dolaşımı iyi durumda: muayene esnasında ya da radyolojik yöntemler ile damar tıkanıklığı yoksa.
Anesteziyi tolere etmenizi etkileyebilecek bir sağlık sorununuz yoksa
Ameliyat sonrası hastalar genellikle ağrılarında ve yaşam kalitelerinde önemli iyileşmeler bildirir.
Diyabetik Nöropatide Nasıl Bir Ameliyat Yapılır?
Diyabetik nöropati cerrahi tedavisinde, genellikle sinir sıkışmasını azaltmaya yönelik yöntemler uygulanır. Bu kapsamda Dellon yöntemi, en sık tercih edilen tekniklerden biridir. Bu yöntemde, etkilenen bölgelerdeki sinirlerin etrafındaki baskı hafifletilir.
Dellon yöntemi, lokal veya genel anestezi ile uygulanabilir. Ameliyat, sinir dokusunun rahatlatılmasına ve kan akışının artmasına yardımcı olur. Bu sayede, uyuşma, karıncalanma gibi semptomlar azalmaya başlar. Cerrahi tedavi, ilerlemiş vakalarda ya da diğer tedavi yöntemlerine yanıt alınamadığında düşünülür.
Dellon Yöntemi: Diyabetik Nöropati için üçlü sinir gevşetme ameliyatı
Dellon yöntemi, diyabetik periferik nöropatiyi tedavi etmek amacıyla tasarlanmış ameliyat yöntemidir. Bu yaklaşım, diyabetin neden olduğu metabolik nöropatinin periferik sinirleri kronik kompresyona (baskıya) daha duyarlı hale getirdiği fikrine dayanmaktadır ve bu durum semptomların kötüleşmesine yol açar.
Dellon Yönteminde Hangi Sinirler Gevşetilir?
Üçlü Sinir Gevşetme:
Bu ameliyatta belirli anatomik bölgelerdeki birden fazla periferik sinirin gevşetilmesini içerir.
Diz seviyesinde: ortak peroneal sinir
Ayağın üst kısmında: derin peroneal sinir
Ayak bileğinin iç kısmında: tibial sinir ve dalları
Ayak ve bilek bölgesinde sinir sıkışması, diyabetik nöropatiye bağlı olarak görülebilir. Bu durumu detaylıca incelediğimiz Tarsal Tünel Sendromu yazımızı ziyaret edebilirsiniz.
Dellon yönteminde yapılan 3’lü sinir gevşetme ameliyatının mantığı:
Diyabetin sinirin yapısal değişikliklerinin onu sıkışmaya daha hassas hale getirdiğini ve bunun sonucunda nöropatik ağrı, duyusal kayıp, ülser riski ve amputasyon riskinin arttığını biliyoruz.
Ameliyat ile
Nöropatik ağrıyı hafifletmek
Duyuyu geri kazandırmak
Ayak ülserlerini ve amputasyonları önlemek amaçlanır.
Hangi hastalar Dellon yöntemi ameliyatından fayda görür:
Ayaklarda yanma, uyuşma, yanıcı tarzda ağrı ve uyuşması olanlar.
Sinirlerin sıkışma potansiyeli yüksek anatomik bölgelerde Tinel belirtisinin pozitif olması
Etkilenen uzuvda daha önce ülser veya amputasyon öyküsünün bulunmaması
Yeterli iyileşme için kan dolaşımında sorun olmaması.
Dellon Yönteminin Etkililiğine Dair Kanıtlar:
Dellon yönteminin etkinliği, klinik araştırmalarla desteklenmektedir. Çalışmalar, bu yöntemin semptomları hafifletmede ve yaşam kalitesini artırmada başarılı olduğunu göstermiştir.
Ağrı Azalması ve Duyusal İyileşme
Çalışmalar, Dellon’un dekompresyon cerrahisinin, hastaların %80’ine varan oranlarda ağrı azalması (**VAS skalasında iyileşme**) ve duyusal geri kazanım sağladığını göstermiştir (Liao ve ark., 2014).
Ülser ve Amputasyonların Önlenmesi
İki taraflı dekompresyon uygulanan hastalarda, tedavi edilmeyen uzuvlara kıyasla ülser ve amputasyonların önemli ölçüde azaldığı gözlemlenmiştir (Dellon, 2007).
Sinir Fonksiyonunda İyileşme
Ameliyat sonrası sonuçlar, sinir iletim hızında artış ve sıkışmış sinirlerin görüntülemede görülen kesit alanında iyileşme gösterdiğini ortaya koymuştur (Zhang ve ark., 2013).
Dellon yöntemi, diyabetik nöropati hastalarında, baskıya duyarlı sinirleri dekomprese ederek ağrıyı hafifletmek, duyuyu geri kazandırmak ve komplikasyonları önlemek için umut verici bir cerrahi müdahale sunmaktadır.
Diyabetik nöropatiye bağlı olarak ellerde ve parmaklarda sinir iletim sorunları görülebilir. Bu kapsamda Dupuytren hastalığına ilişkin detaylara Dupuytren Hastalığı yazımızda ulaşabilirsiniz.
Diyabetik Nöropati Engel Oranı
Diyabetik nöropati, engellilik oranını etkileyebilir. Sinir hasarı ve kas güçsüzlüğü gibi belirtiler engellilik derecesini artırır.
Hastalığın etkilediği organların fonksiyon kaybı oranı, yetkili bir kurul tarafından değerlendirilir. Bu değerlendirme sonucunda, hastanın iş gücü kaybı veya engel oranı resmileştirilir. Engel oranı, sosyal yardım ve desteklerden faydalanma hakkı sunabilir.
Sinir sıkışmaları, diyabetik nöropati hastalarında üst ekstremitelerde de ortaya çıkabilir. Özellikle el bileği bölgesindeki sinir sıkışması hakkında bilgi almak için Ulnar Sinirin El Bileğinde Sıkışması yazımızı inceleyebilirsiniz.
Diyabetik Nöropati Egzersizleri
Egzersiz, diyabetik nöropati tedavisinde destekleyici bir rol oynar. Kaslarınızı güçlendirmek ve dolaşımı artırmak için basit egzersizler yapabilirsiniz. Düzenli fiziksel aktivite, sinir fonksiyonlarını iyileştirir ve ağrıyı azaltabilir.
Basit yürüyüşler veya esneme hareketleriyle başlayabilirsiniz. Yoga ve pilates gibi düşük etkili egzersizler de faydalı olabilmektedir.
Hangi Doktora Gidilir?
Diyabetik nöropati belirtileriniz varsa, bir endokrinolog, nöroloji uzmanı veya ortopedi uzmanına başvurmalısınız. Endokrinolog, kan şekeri kontrolünü sağlayarak hastalığın ilerlemesini durdurmaya yardımcı olur. Nöroloji uzmanı, sinir fonksiyonlarını değerlendirir ve tedavi planlar. Ortopedi uzmanı ise cerrahi müdahale gerektiren durumları yönetir ve kas-iskelet sistemi üzerindeki etkileri tedavi eder.
Diyabetik Nöropati Hakkında Sık Sorulan Sorular
Diyabetik nöropati nasıl anlaşılır?
Uyuşma, karıncalanma, yanma hissi ve kas güçsüzlüğü gibi belirtilerle ortaya çıkar. Elektromiyografi ve sinir iletim testleri tanıda yardımcı olur.
Diyabetik nöropati düzelir mi?
Tamamen düzelmesi zordur ancak kan şekeri kontrolü ve destek tedavilerle semptomları hafifletmek mümkün.
Diyabetik nöropatik ağrı ne demek?
Sinir hasarı nedeniyle ortaya çıkan yanma, batma ve elektrik çarpması hissine verilen isimdir.
Şeker sinirlere vurursa ne olur?
Sinirlerde hasar oluşur, bu da hareket ve duyusal fonksiyonlarda bozukluklara neden olabilir.
Sonuç
Diyabetik nöropati, erken tanı ve uygun tedaviyle kontrol altına alınabilir. Kan şekeri kontrolü, hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak için çok önemlidir. Bunun yanında, medikal tedavi, cerrahi yöntemler ve egzersizlerle yaşam kalitesini artırmak mümkün. Uygun bir uzman yardımıyla, belirtileriniz önemli ölçüde azaltılabilir.
Unutmayın, diyabetik nöropati ile ilgili erken tedavi ve uygun uzman desteği hayat kalitenizi artırabilir. Şikayetleriniz varsa zaman kaybetmeden bir uzmana başvurun. Diyabetik nöropati ile ilgili daha fazla bilgi ve destek almak için Op. Dr. Utku Erdem Özer'e ulaşabilirsiniz. Sağlığınız ihmal edilmeyecek kadar değerlidir!
