Skafoid Kaynamaması Nedir?
Skafoid kemik, el bileği eklemini oluşturan sekiz küçük kemikten biridir. İki sıra küçük bilek kemiği, çok çeşitli bilek pozisyonları ve bizim doğal kabul ettiğimiz hareketler için birlikte hareket eder. Skafoid kemik, bu iki sırayı birbirine bağlar ve bu nedenle bileğinin yerinde durması (stabilite) ve bilek hareketini koordine etmede özel bir role sahiptir.
Skafoid kemik, el bileği içindeki konumu ve bilek fonksiyonundaki rolü nedeniyle kırılmaya karşı hassastır. Skafoid kemik kırıldığında, çok hassas bir kanlanma yapısına sahip olduğu için düzgün bir şekilde iyileşmeyebilir. İyileşmeyen skafoid kırıkları, skafoid kaynamama olarak adlandırılır. Sonuçta, skafoid kaynamama, bilek hareket kaybına ve sonunda el bileği ekleminde kireçlenmeye yol açabilir.
Skafoid Kaynamamasının Belirtileri Nelerdir?
Geçmeyen el bileği ağrısı ve el bileği hareketlerinde kısıtlılık vardır. Bir skafoid kırığı iyileşmeyi başaramadığında, zamanla skafoid kemiğinin çevresindeki eklemlerde ve el bileği eklemlerinde eklem kıkırdağında bozulmalara sebep olur. Çoğu durumda, skafoid kemiğinde bir çökme oluşarak kemiğin boyu kısalır. Bu da bilek mekaniğinde hareket kaybına ve el bileği kıkırdağında bozulmaya yol açar
Skafoid Kaynamama Tanısı Nasıl Konulur?
Skafoid kaynamaması olan hastalar, genellikle daha önce el bileği yaralanması hikayelerinde bulunur. Travmanın ayrıntısı sorgulandığında özellikle açık el üzerine düşme öyküsü vardır. El bileğinin baş parmak tarafında ağrıları olur ve ayrıca bilek hareketliliği, özellikle el bileğini elin sırtına doğru harekette (el bileği ekstansiyonu) azalmış olur.
Skafoid kırıkları ve kaynamamış skafoid kırıkları genellikle el bileğinin röntgenleri ile doğrulanır. Çoğu durumda, iyi bir tedavi yaklaşımına karar vermek için özel röntgen görüntülemeler, Bilgisayarlı Tomografi (BT), kırılan parçaların canlılığının-kanlanmasını anlamak için de MR görüntüleme gereklidir.
Skafoid Kaynamamasının Tedavisi Nasıl Yapılır?
Skafoid kaynamamasında 3 ayrı senaryo vardır. Bu senaryolara göre ameliyatın tipi değişir.
Kaynamamış skafoid kırıklarının tedavisi ameliyat ile yapılır. Eğer eklem kıkırdağı bozulmamış ve MR görüntülemede parçalardan birinin kanlanması bozulmamışsa, kapalı ameliyat tekniği ile vida kullanılarak kırık tespit edilir.
Eğer MR görüntülemede skafoid kırık parçalarından birinin ya da her ikisinin birden kanlanması bozulmuş ise yani avasküler nekroz gelişmiş ise açık ameliyat gerekir. Açık ameliyatta kanlanması bozulmuş kemikler uzaklaştırılarak hastanın kendi kemiğinden parça alınarak (leğen kemiği) boş alana yerleştirilip, vida ile kırık sabitlenir.
Eğer skafoid kemiğinin yaptığı eklemlerde ve el bileği eklemlerinde eklem kıkırdak bozukluğu varsa ameliyat tamamen değişir. Bu durumlarda ameliyat, işlevsel bir bilek sürdürmenin yanı sıra ağrıyı iyileştirmeye yöneliktir. Eklem kıkırdağı bozulmasının derecesine bağlı olarak, radyal stiloidektomi (lokal bir artritik kemik parçasının çıkarılması), bilek kemiklerinin kısmi füzyonu veya proksimal sıralı sarkektomi (bilek kemiklerinin proksimal sırasının çıkarılması) gibi hareketi yedekleyen teknikleri içerebilir. Eklem kireçlenmesi el bileleğinde daha yaygın ise tam bilek füzyonu gerekebilir.
