İçindekiler
Şunlar da ilginizi çekebilir:
Kapalı menisküs ameliyatı nedir? Omuz protezi nedir? Hangi tedavileri uyguluyoruz? Ön Çapraz Bağ Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Spor Cerrahisi
Bir spor cerrahının amacı yaralanmış olan sporcusunu en kısa sürede iyileştirip, oyuna sağlıklı ve eskisinden daha sağlam bir şekilde geri döndürmektir. Spor cerrahının yaptığı çoğu ameliyatlar minimal invazif olup, artroskopik ameliyatlardır. Sporcunun ihtiyacı olan ameliyat ister kapalı ister açık ameliyat olsun spor cerrahisinin ana felsefesi, oyuna dönüşü mümkün olan en kısa sürede olacak şekildeki ameliyat tekniklerini seçip, bu işlemleri gerçekleştirir. Gereksiz ve sporcuya uygun olmayan ameliyat işlemlerinden uzak durur. Spor cerrahisinin bir diğer önemli konu ise sporcunun ameliyattan sonra yakından takibidir. Bu süreç en az ameliyat kadar önemlidir. Çoğu zaman rehabilitasyon sürecinde kendi ekibinin içinde bire bir çalıştığı fizyoterapist ile temasta olup, gerektiğinde sporcuyu kontrollerde muayene edip, gerekli müdahaleleri yaparak süreci bizzat yönetir. Hatta egzersiz programını bizzat kendisi oluşturur. Spor cerrahları, kas iskelet sisteminin spor travması sonrası oluşan yaralanmalarını ameliyat ile tedavi eden ortopedi uzmanlarıdır. Omuz, dirsek, el bileği, kalça, diz, ayak ve ayak bileği eklemlerinin artroskopik ameliyatlarına odaklanırlar. Spor cerrahları her zaman artroskopik ameliyat yapmazlar, açık ameliyatlar da yaparlar. Açık ameliyatlar sıklıkla eklem dışı yaralanmalarıdır. Bu tür ameliyatlara örnek vermek gerekirse, aşil, quadriceps,ve patellar tendon kopması ameliyatları, diz kapağı çıkığı ameliyatları, bazı kırık ameliyatlarını örnek verebiliriz. Spor cerrahlarının hastaları çoğu zaman sporcular, atletler olmakla birlikte, sporla uğraşmayan kişilerin de ameliyatlarını yaparlar. Örneğin evinin mutfağının zeminine dökülmüş yağa basma sonucu dizi dönüp ön çapraz bağını koparmış, menisküsünü yırtmış ya da yolda yürürken düşme sonucu omuzunda yırtılmış olan bir tendonun ameliyatını da yaparlar.
Artroskopi
Artroskopi ameliyatları, kapalı ameliyat olarak da bilinen, bir eklemin kamera ile görüntülenip, eklem içindeki hasarı tespit edip, bu hasarın aynı anda ameliyatının yapıldığı ameliyatlardır. Bu kameradan elde edilen görüntü yüksek çözünürlüklü bir ekrana yansıltılır. Genellikle 2 ya da 3 adet 1 cm’lik kesilerden artroskopi ameliyatları yapılır. Yapılan kesilerden 1 tanesine kamera yerleştirilir, diğer kesilerden ise ameliyatı yapabilmek için gerekli aletler eklem içine yerleştirilir.
Artroskopik ameliyatların en önemli avantajı eklemin hiç açılmadan, büyük kesiler oluşturmadan ameliyatların yapılabilmesidir.
En sık artroskopik ameliyatların yapıldığı eklemler:
Diz
Omuz
Kalça
Dirsek
El bileği
Ayak bileği
Spor Cerrahisi ve Artroskopinin Önemi Nedir?
Artroskopik ameliyatlar, 1 cm kadar yapılan kesiden küçük bir kamera yerleştirilerek yapılır. Yapılan diğer küçük kesilerden ise ameliyat gerçekleştirilir. Bu tür ameliyatlar minimal invazif ameliyatlardır. Kamera yardımıyla ameliyat edilecek bölge büyük kesiler yapılmadan görüntülenerek ameliyat yapılır.
Artroskopi Ameliyatlarının Avantajları
İyileşme Sürecinin Hızlı Olması:
En büyük avantajı sporcuların hızlı iyileşebilmesine olanak sağlayıp, spora dönüşlerini hızlandırır.
Çevre Dokulara Çok Az zarar Verilerek Ameliyatın Gerçekleştirilebilmesi:
Klasik açık cerrahide sorun olan bölgeye ulaşılabilmek için çevre dokuların kesilmesi gerekebilir. Bu durum hem iyileşme zamanını uzatır hem de ameliyat sonrası hastalarda daha fazla ve daha çok ağrıya sebep olur. Artroskopik ameliyatlarda çevre dokulara çok az dokunulur.
Daha Az İz Kalması:
Eklem cerrahisinde daha az iz bırakmak, rehabilitasyon sürecinde eklem hareketlerini tekrar elde ederken oldukça önemlidir. Klasik açık cerrahide ameliyatlar büyük kesiler ile yapılabildiğinden, yaralar iyileşirken skar dokusuna sebep olup eklem hareketlerini engellerler. Artroskopik ameliyatlarda yapılan kesiler çok küçük olduğundan, neredeyse hiçbir zaman skar sorunu yaşanmaz.
Daha Az Stres Oluşturması:
Çoğu artroskopik ameliyattan sonra hastalar, aynı günün akşamı evlerine gidebilirler.
Artroskopik Ameliyatlar Neden Uygulanır?
Büyük kesiler yapmadan diz, kalça, omuz, dirsek, el bileği ve ayak bileği gibieklemlerin içi görüntülenerek, bir kurşun kalem kadar kalınlıktaki aletler ile eklemiçindeki menisküs yırtıklarının, omuz çıkığındaki labrum yırtıklarının, kalça ekleminde
fazla kemiklerin tıraşlanması, ön çapraz bağ yaralanmaları gibi 100’den fazla artroskopik ameliyatlar yapılabilir.
Artroskopi Ameliyatına Nasıl Hazırlanmalısınız?
Ameliyat kararı alınıp, randevunuz oluşturulduktan sonra doktorunuz aksini belirtmedikçe;
Ameliyattan bir gün önce ameliyat edilecek bölge kıllı ise, bu bölgeyi merkez alarak 1 karış üst tarafını ve 1 karış alt tarafını tıraş etmenizi ve duş almanızı öneririm.
Kolay giyilip çıkarılabilecek, bir beden büyük kıyafet tercih edin. Eğer kalça, diz ayak bileğinizden ameliyat olacaksanız şort giymeniz uygun olacaktır. Eğer omuz, dirsek, el bileğinizden ameliyat olacaksanız kolsuz tişört giymeniz işleri kolaylaştırır.
Hastaneye giderken, küpe, piercing gibi vücudunuzdaki metal eşyaları mutlaka çıkarın.
Sporcu Yaralanmaları Nelerdir?
Sporcu yaralanmaları iki türlü olur.
1.Travmatik Yaralanmalar:
Antrenmanda ya da müsabakada hastanın düşmesi, ya da rakibin darbesi sonucu olabilir. Direkt darbe sonucu oluşan, kırık, çıkık olabildiği gibi, hiç darbe olmadan ön çapraz bağ yırtıklarını örnek verebiliriz.
2. Fazla Kullanıma Bağlı Yaralanmalar (Overuse Injures):
Fazla kullanıma bağlı yaralanmalara en güzel örnek stres kırıklarıdır. Ataç telini 20-30 defa büktükten sonra kırılır, kemiklerimiz de bu şekildedir. Koşmaya bağlı olarak bazı kemiklerimiz, örneğin kavak kemiğimizde stres kırığının oluş mekanizması bu şekildedir. Koşucu kendi kemiğinin kapasitesini aşmıştır. Eğer alışık olmadığı mesafelerde ve hızlarda koşmuşsa, ya da yeterince dinlenip, beslenmemişse sonuç kaçınılmaz şekilde stres kırığıdır.
Omuz, Diz, Çapraz Bağ bu alanlarda en yaygın yaralanmalardır. Bu konudaki yazılarıma ulaşabilirsiniz:
Artroskopik Ameliyatlar Nelerdir?
Diz Ekleminde
İç ve Dış menisküs yırtıkları, dikişleri ve menisküs nakil ameliyatları
Eklem faresi
Bazı kırıklar
Diz eklemi enfeksiyonu (diz septik artriti)
Omuz Ekleminde
Kalça Ekleminde
Femoraasetabuler sıkışma
Eklem faresi
Snapping hip
Kalça eklemi infeksiyonları
Dirsek Eklemi
Dirsek eklemi içinde dolaşan kıkırdak ve kemik parçalarının çıkarılması
Eklem sertliği
Bazı eklem içi kırıkların ameliyatlarında
Ayak Bileği Eklemi
