Tarsal tünel sendromu, ayak bileğinin hemen arkasından geçen bir sinirin (posterior tibial sinirin ve dallarının (medial plantar, lateral plantar ve kalkaneal sinirler) tarsal tünel adlı dar bir tünelden geçerken sıkışması veya tahriş olması sonucu oluşan bir sinir sıkışması rahatsızlığıdır. Bu durum, ayak tabanında ve ayak bileği iç kısmında ağrı, karıncalanma, uyuşma gibi belirtilere yol açarak yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir.
Tarsal tünel sendromu olan kişiler genellikle ağrılarını hafifletmek için ilaç kullanmayı tercih eder. Bu yöntem, hastalığın erken ve hafif evrelerinde etkili olabilir. Ancak, rahatsızlık ilerledikçe ve altta yatan neden tedavi edilmedikçe, ilaçlar yeterli olmamaya başlar. Böyle durumda ise ameliyat planlanır ve sıkışan sinir ve uç dalları gevşetilir.
Tarsal Tünel Sendromunun Nedir?
Tarsal tünel sendromu, ayak bileğinin iç kısmında yer alan tarsal tünel adı verilen dar bir kanal içinde posterior tibial sinirin ve uç dallarının sıkışması sonucu oluşan bir rahatsızlıktır. Bu tünel, sinir ve tendonları çevreleyen bağ dokusuyla kaplıdır. Sinirin sıkışması veya tahrişi sonucunda genellikle ayağın alt kısmında ve topuk bölgesinde ağrı, karıncalanma, uyuşma gibi belirtiler ortaya çıkar. Sinir üzerindeki baskı arttıkça, bu belirtiler günlük yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir.
Tarsal Tünel Sendromu Neden Olur?
İlk olarak Tarsal tünel sendromunun çok çeşitli sebepleri olabilir ve genellikle sinir basısı veya sıkışması ile ilgilidir.
Düz taban: Düz taban (pes planus), ayak bileğinde ve tarsal tünelde anormal stres ve gerilime neden olarak, posterior tibial sinir üzerinde bası uygulayabilir.
Anatomik varyasyonlar: Bazı kişilerde, sinirler, kaslar, damarlar veya kemiklerin normalden farklı yapıları, tarsal tünelde sinire baskı yaparak tarsal tünel sendromuna yol açabilir.
Kitleler ve kistler: Tarsal tünel bölgesinde ganglion kistleri, lipomlar, sinir kılıfı tümörleri gibi kitleler, sinire baskı yaparak tarsal tünel sendromuna yol açabilir.
Yaralanmalar ve travma: Ayak bileği burkulması, ayak bileği kırıkları veya diğer travmatik yaralanmalar, sinirin sıkışmasına ve tarsal tünel sendromu belirtilerine neden olabilir.
Sistemik hastalıklar: Şeker hastalığı (Diyabet), romatoid artrit ve hipotiroidizm gibi sistemik hastalıklar, tarsal tünel sendromu riskini artırabilir. Bu hastalıklar, sinir hasarı veya inflamasyon ile ilişkilidir.
Tarsal Tünel Sendromunda Hangi Sinir Sıkışır?
Tarsal tünel sendromunda posterior tibial sinir ve 3 tane uç dalı olan medial plantar, lateral plantar ve kalkaneal sinirler sıkışır. Ayrıca Tarsal tünel ameliyatında hem ana sinir olan posterior tibial sinir hem de 3 uç dalı da gevşetilmelidir.
Tarsal Tünel Sendromunun Belirtileri Nelerdir?
Ayakta sinir sıkışması belirtileri genellikle ayak bileği ve ayak tabanında hissedilen ağrı ve yanma hissiyle kendini gösterir. Sinirin sıkışmasına bağlı bir nöropatik ağrı durumu olduğundan, hastaların yaşadığı şikayetler bu doğrultuda şekillenir.
Ağrı: Ayak bileği, topuk ve ayak tabanında ağrı, özellikle uzun süre ayakta kalma veya yürüyüş sonrası artış gösterebilir.
Karıncalanma: Ayak bileği ve ayak tabanında karıncalanma ve uyuşma hissi, en sık görülen belirtilerden biridir.
Uyuşma: Sinirin sıkışmasından kaynaklanan uyuşma, genellikle ayak bileği ve tabanında yoğunlaşır.
Elektrik Çarpması Benzeri Ağrılar: Bazı hastalar, sol veya sağ ayaklarında ani ve şiddetli, elektrik çarpması tarzında ağrılar tarif edebilmektedir.
Gece Ağrıları: Uyku sırasında ayak pozisyonuna bağlı olarak tarsal tünelin basıncı artabilir ve posterior tibial sinirin sıkışması şiddetlenebilir. Bu durum, hastayı gece boyunca uyandıran yanıcı tarzda ayak ağrılarına yol açabilir.
Ayak Parmaklarında Güçsüzlük: İlerlemiş vakalarda, sinir sıkışmasının şiddetine bağlı olarak ayak parmaklarında güçsüzlük görülebilir.
Bu belirtiler, tarsal tünel sendromunun günlük yaşam üzerindeki olumsuz etkilerini artırabilir ve zamanında müdahale edilmediğinde ilerleyebilir. Erken teşhis ve tedavi, bu şikayetlerin yönetiminde kritik öneme sahiptir.
Tarsal Tünel Sendromunun Tanısı Nasıl Konulur?
Tarsal tünel sendromunun tanısı, hastanın semptomları, tıbbi öyküsü ve fiziksel muayene bulgularının değerlendirmesiyle konulur.
Radyolojik görüntüleme çalışmaları: Röntgen, MR ve ultrason gibi görüntüleme çalışmaları, ayak bileği ve tarsal tünel bölgesinde kitleler, kemik yapılarında anormallikler ve diğer sorunları tespit etmek için kullanılabilir.
Sinir iletim çalışmaları: Elektromiyografi (EMG) gibi sinir fonksiyonunu değerlendiren testler, tarsal tünel sendromu tanısını doğrulamaya ve sinir hasarının şiddetini belirlemeye yardımcı olabilir. Ancak EMG yöntemi her Tarsal Tünel sendromu olan hastada pozitif çıkmayabilir.
Tarsal Tünel Ayırıcı Tanısı
Eğer bir hastada topuk dikeni veya plantar fasit tanısı alıp buna uygun tedavi görüp, yanıt alamamışsa yani iyileşmiyorsa, topuk dikeni veya plantar fasit tanısını gözden geçirmekte yarar vardır. Plantar fasit veya topuk dikeni olan hastaların bir kısmında asıl sorun bu hastalarda tarsal tünel sendromu da olduğudur.
Tarsal Tünel Sendromu Tedavisi
Özellikle Tarsal tünel sendromu tedavisi, hastanın semptomlarının şiddetine, nedenine ve süresine bağlı olarak ameliyat ile ve ameliyatsız olmak üzere yapılır.
Tarsal Tünel Sendromu Ameliyatsız Tedavi Yöntemleri
Koruyucu önlemler ve yaşam tarzı değişiklikleri: Aktivite düzeyini azaltarak, uygun ayakkabılar ve destekleyici ayakkabı iç tabanları (ortez) kullanarak ve düzenli istirahat ve buz uygulaması ile ağrı ve yanma belirtileri gerileyebilir.
İlaçlar: Anti-enflamatuar ilaçlar (örneğin, ibuprofen) ve ağrı kesiciler, ağrı ve inflamasyonu azaltmaya yardımcı olabilir.
Fizyoterapi: Fizik tedavi, esnekliği ve kas gücünü artırmak, şişmeyi azaltmak ve ağrıyı hafifletmek için terapistler tarafından uygulanabilir. Bu, germe ve güçlendirme egzersizleri, masaj, ultrason ve elektrik uyarımı gibi yöntemler içerebilir.
Ayak bileği atelleri veya splintler: Ayak bileği atelleri veya splintler, tarsal tünel bölgesindeki sinire baskıyı azaltarak semptomları hafifletebilir.
Ultrason Eşliğinde Kortizon Enjeksiyonu: Şiddetli vakalarda, tarsal tünel bölgesine kortizon enjeksiyonları uygulayarak enflamasyonu azaltmaya ve ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir. Özellikle ultrason eşliğinde yapılan enjeksiyonların başarı şansı yüksektir.
Tarsal Tünel Sendromu Ameliyat ile Çözümü var mıdır?
Ameliyat dışı tedavi yöntemlerine yeterli yanıt alınamadığında veya sinir sıkışmasının kist, tümör gibi belirgin bir nedeni olduğunda tarsal tünel sendromu için ameliyat kaçınılmazdır. Tarsal tünel ameliyatında amaç tarsal tüneldeki sinire baskı yapan yapıları temizlemeyi ve siniri serbest bırakmayı amaçlar.
Tarsal tünel ameliyatında sadece posterior tibial sinir değil bu sinirin 3 dalı da gevşetilmelidir. Ameliyatta ana sinirin ve 3 dalının gevşetilmesi tarsal tünel sendromu ameliyatının başarısını sağlayan en önemli faktördür.
Tarsal Tünel Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Ameliyat, genellikle tarsal tünel açıklığını genişletmek için fleksör retinakulum adı verilen bağ dokusunun gevşetilmesi ile ameliyata başlanır. Bu işlem, sinire baskıyı azaltarak ağrı ve rahatsızlığı hafifletmeye yardımcı olur. Ayrıca, cerrah sinire baskı yapan kistler, kemik çıkıntıları veya diğer anormallikleri de çıkarır.
Ancak ameliyat burada bitmez, tarsal tünelde sıkışan posterior tibial sinirin üç tane uç dalı vardır, bunların her birinin ayrı ayrı tünelleri genişletilip uç sinirlerin de gevşetilmesi şarttır. Aksi takdirde ameliyat başarılı olamaz. Tarsal tünel ameliyatı özellikli bir ameliyat olduğundan, bu konuda deneyimli bir cerrah tarafından yapılması uygundur. Op. Dr. Utku Erdem Özer’in yaptığı Tarsal Tünel Sendromu ameliyatını izlemek için bu linki tıklayabilirsiniz: https://youtu.be/XsX1doy4KX0
Tarsal Tünel Sendromu İçin Hangi Doktora Gidilir?
Ortopedi ve Travmatoloji uzmanları tarsal tünel sendromunun tanı ve tedavisinde birincil rol oynar. Semptomlarınızı değerlendirebilecek en doğru hekim bu bölüm uzmanlarıdır.
Tarsal Tünel Sendromu Egzersizleri
Fizyoterapistler tarafından önerilen ayak bileğinde sinir sıkışması için egzersizler çok önemlidir. Bu egzersizler sinir üzerindeki baskıyı azaltmaya yardımcı olur.
Önerilen Egzersizler:
Ayak bileği germe hareketleri
Yumuşak doku masajları
Sinir mobilizasyon teknikleri
Tarsal Tünel Sendromu Ameliyatı Sonrası İyileşme
Cerrahi sonrası skar oluşumu sürecinde dikkatli olmak gerekiyor.
Süreç | Süre | Dikkat Edilmesi Gerekenler |
Ameliyat Sonrası Erken Dönem | 1-2 Hafta | Mutlak dinlenme |
Rehabilitasyon Dönemi | 4-6 Hafta | Fizyoterapi ve kontrollü hareket |
Tam İyileşme | 3-6 Ay | Düzenli kontroller |
Tarsal Tünel Sendromu Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Karıncalanma ve hissizlik gibi semptomlar ilerleyerek kalıcı sinir hasarına dönüşebilir. Ayak altında ağrı günlük aktiviteleri engelleyebilir.
Olası Komplikasyonlar:
Kalıcı sinir hasarı
Kas zayıflığı
Yürüme problemleri
Tarsal Tünel Sendromu Ameliyatı Yorumlar
Tarsal tünel sendromu ameliyatı yaptıran hastalar genellikle süreçten memnun kalmaktadır. İşte bazı hasta yorumlarımız:
Ahmet Y.: Ameliyat sonrasında ayağımdaki uyuşma ve karıncalanma büyük ölçüde azaldı. Hareketlerim çok daha rahat hale geldi.
Leyla K.: Uzun süre ayakta durmak benim için işkenceydi. Ameliyat sonrası ağrılarım büyük ölçüde geçti ve artık daha rahat yürüyebiliyorum.
Murat S.: Ameliyat öncesinde ciddi ağrılarım vardı, özellikle geceleri dayanılmaz hale geliyordu. Şimdi bu ağrılar tamamen geçti ve uyku düzenim normale döndü.
Zeynep A.: Tarsal tünel sendromu nedeniyle spordan uzak kalmak zorunda kalmıştım. Ameliyattan sonra yeniden koşmaya başladım ve herhangi bir sorun yaşamıyorum.
Tarsal Tünel Sendromu Hakkında Sık Sorulan Sorular
Tarsal tünel sendromu tehlikeli mi?
İhmal edilirse ciddi sinir hasarına yol açabilir.
Tarsal tünel ağrısı nasıl geçer?
Doğru tedavi ve rehabilitasyon ile geçebilir.
Tarsal tünel testi nasıl yapılır?
Özellikle Elektromiyografi (EMG) ve sinir iletim çalışmaları ile tanı konulur.
Tünel sendromu nasıl geçer?
Erken tanı, medikal tedavi ve gerekirse cerrahi müdahale ile geçebilir.
Sonuç
Tarsal tünel sendromu, erken teşhis ve doğru tedavi yaklaşımıyla yönetilebilen bir sağlık sorunudur. Uzman hekime başvurmak ve önerilen tedavilere uymak son derece önemlidir.
Makalemizin sonuna geldik okuduğunuz için teşekkürler. İsterseniz utkuerdemozer.com bağlantısından ana sayfaya genel bir göz atabilirsiniz.
