Yaş ağaç kırığı veya yeşil ağaç kırığı, özellikle 10 yaş altı çocuklarda görülen bir kırık tipidir. Kemiğin bir yüzeyi kırılırken diğer yüzeyi bükülür. Yaş ağaç kırıkları en sık önkol ve kol kemiklerinde (humerus) görülür. Genellikle düşme sonucu oluşur, ancak doğrudan darbe sonucu da meydana gelebilir.
Yaş ağaç kırıklarından korunmak için çocukların kazalardan korunmasına özen gösterilmelidir. Özellikle bisiklet ve kaykay gibi sporlar yaparken kask ve koruyucu ekipman kullanılmalıdır. Yaş ağaç kırıkları yetişkinlerde nadirdir. Yetişkinlerde kemikler daha sert ve kırılmaya karşı daha dirençlidir.
Yaş ağaç kırıkları genellikle kalıcı hasara yol açmaz. Ancak özellikle yaş ağaç kırığı olan çocuklar, iyileşme süreci boyunca doktor kontrolünde olmalıdır.
Yaş Ağaç Kırığı Nedir?
Yaş ağaç kırığı, çocuklarda sıklıkla görülen bir kırık türüdür. Yetişkin kemiklerine kıyasla daha yumuşak ve esnek olan çocuk kemikleri, travmatik bir darbeye maruz kaldıklarında tam olarak kırılmak yerine bükülebilmektedir.
Yaşanan bu durum, tıpkı yeşil bir ağaç dalının kırılmasına benzediği için "yaş ağaç kırığı" olarak adlandırılmaktadır. Sıklıkla 10 yaş altı çocuklarda görülen bu sorunun en sık görüldüğü bölgeler ise önkol ve kol kemikleri olmaktadır.
Düşme, çarpma veya burkulma gibi travmatik darbeler sonucu oluşabilen yaş ağaç kırığında tam kırık yerine, kemiğin bir tarafı kırılırken diğer tarafı bükülmektedir. Bükülme, dıştan bakıldığında şişlik veya deformiteye neden olabilmektedir.
Yaş ağaç kırığı, özellikle çocuklarda görülen bir kemik yaralanması türüdür. Çocuklarda kemik sağlığını koruma ve iyileşme süreçleri hakkında daha fazla bilgi almak için Diz Kireçlenmesi yazımıza göz atabilirsiniz.
Yaş Ağaç Kırığı Ne Kadar Sürede İyileşir?
Yaş ağaç kırığı iyileşme süresi, kırığın yerine, boyutuna ve hastanın yaşına göre değişmektedir. Ancak ortalama olarak iyileşme süresi 4-6 haftadır. İyileşme sürecini etkileyen faktörler arasında şunlar yer almaktadır.
Yeşil ağaç kırığının şiddeti ve kırığın yeri iyileşme süresini önemli ölçüde etkilemektedir.
Sağlıklı çocuklar, kronik hastalığı olan çocuklara göre daha hızlı iyileşir.
Hastanın alçı veya atel gibi tedavilere uyması, iyileşme sürecini hızlandırır.
Yaş ağaç kırığının iyileşme sürecinde hastanın alçı veya ateli çıkarmaması, doktorun önerdiği egzersizleri yapması gerekmektedir. Hastanın ağrı kesici ilaçları doktorun önerdiği şekilde kullanması ve el veya kolunu aşırı zorlamaması da gerekmektedir.
Tüm bu hususlarda dikkatli olunması halinde yaş ağaç kırığı 4 haftada iyileşebilmektedir.
Yaş ağaç kırıklarının tedavisi hakkında detaylı bilgi almak ve randevu oluşturmak için İletişim Sayfası üzerinden bize ulaşabilirsiniz.
Yeşil Ağaç Kırığı Belirtileri
Yeşil ağaç kırığı belirtileri her zaman net olmayabilmektedir. Bazı çocuklarda kırık olmasına rağmen çok az veya hiç ağrı ve şişlik olmayabilmektedir.
Özellikle bu nedenle, bir çocuğun düştükten veya herhangi bir travmaya maruz kaldıktan sonra ağrı, şişlik veya hareket kısıtlılığı gibi herhangi bir belirti göstermesi halinde doktora görünmek önemlidir. En yaygın yeşil ağaç kırığı belirtileri şunlardır.
Kırık bölgesinde ağrı en sık görülen belirtidir. Ağrı, hafif ila şiddetli olabilir ve hareketle artabilir.
Kırık bölgesi genellikle şişer ve kızarır.
Kırık bölgeye dokunulduğunda hassasiyet oluşur.
Kırık bölgesini hareket ettirmek zor veya ağrılı olabilir.
Kırık bölgede şekil bozukluğu görülebilir. Deformite, kemiğin kırık ucunun yerinden oynaması nedeniyle oluşur.
Bu tür kırıklar genellikle kemiklerin elastik yapısından dolayı meydana gelir. Çocuklarda diğer yaygın yaralanmaları öğrenmek isterseniz, Çocuklarda Dirsek Çıkığı konusuna göz atabilirsiniz.
Yaş Ağaç Kırığı Tedavisi
Yaş ağaç kırığı tanısı röntgen çekimi ile konulur. İlk olarak röntgen filmini inceledikten sonra kırığın tipini ve boyutunu değerlendiriyoruz. Buna göre değerlendirmelerimizi yapıyoruz. Yaş ağaç kırıklarının tedavisi, kırığın tipine ve boyutuna göre değişmektedir.
Çoğu durumda, alçı veya atel ile sabitleme yeterli olsa da bazı durumlarda cerrahi müdahale gerekebilmektedir. Alçı veya atel, kırık kemiğin sabitlenmesi ve iyileşmesi için gereklidir. Alçı veya atelin ne kadar süreyle kullanılacağı ise doktora ve kırığın ciddiyetine bağlıdır.
Ortalama 4-6 hafta süreyle alçı veya atel kullanımı gerekmektedir. Yaş ağaç kırığı tedavisi için cerrahi müdahale de önemli bir yer tutmaktadır. Özellikle kırık kemikte açısallaşma veya parçalanma varsa cerrahi müdahale gerekebilmektedir.
Cerrahi müdahalede, kemikler cerrahi olarak düzeltilmekte ve plak veya vida ile sabitlenmektedir. Yaş ağaç kırıkları genellikle hızlı ve komplikasyonsuz iyileşmektedir. Çoğu çocuk, birkaç hafta içinde normal aktivitelerine dönebilmektedir. İşte adım adım Yaş Ağaç Kırığı Tedavisi süreci:
1. Kırığın Değerlendirilmesi
Tedavi planına başlamadan önce, kırığın tipi ve şiddeti detaylı bir şekilde değerlendirilir. Bunun için:
Fizik Muayene: Şişlik, hassasiyet ve deformite incelenir.
Radyolojik Görüntüleme: Kırığın yeri ve açısı röntgen ile tespit edilir.
2. Kapalı Redüksiyon (Kırığın Düzeltilmesi)
Yaş ağaç kırıklarında genellikle cerrahi müdahaleye gerek kalmaz. Kırık, manuel olarak doğru pozisyona getirilir. Buna kapalı redüksiyon denir.
İşlem sırasında çocuk genellikle sedasyon veya genel anestezi altındadır.
Kırık kemiğin iki ucu düzeltilerek doğal hizasına getirilir.
3. Alçı veya Atel Uygulaması
Kırık doğru pozisyona getirildikten sonra, kemiğin sabitlenmesi için alçı ya da atel uygulanır.
Alçı Süresi: Genellikle 4-6 hafta arasında değişir.
Alçı, kemiğin doğru şekilde iyileşmesini sağlamak için stabil bir ortam oluşturur.
İlk haftalarda düzenli röntgen kontrolleri yapılır.
4. Cerrahi Müdahale (Nadir Durumlarda)
Eğer kırık çok karmaşıksa veya alçı ile stabilize edilemiyorsa, cerrahi müdahale gerekebilir. Bu durumlarda:
Pinleme (İğneleme): Kemiği sabitlemek için metal çubuklar (pin) kullanılır.
Plak ve Vida: Çok ciddi kırıklarda nadiren kullanılır.
5. Rehabilitasyon ve Fizik Tedavi
Alçı çıkarıldıktan sonra hareket kısıtlılığı ve kas zayıflığını gidermek için fizik tedavi uygulanır.
Hafif egzersizlerle eklem hareket açıklığı artırılır.
Kas gücünü yeniden kazanmak için özel programlar hazırlanır.
Yeşil Ağaç Kırığı Mandibula
Yeşil ağaç kırığı, çocuklarda sık görülen bir kırık tipi olurken, farklı bölgelerde gerçekleşebilmektedir. Mandibula yani alt çene kemiği de bunlar arasında yer almaktadır. Yeşil ağaç kırığı mandibula kemiğinde gerçekleştiğinde kemiğin dış tabakası kırılırken, iç tabakası sağlam kalmaktadır.
Mandibula yeşil ağaç kırıkların nedenleri arasında ise şunlar yer almaktadır.
Düşme
Trafik kazaları
Spor yaralanmaları
Şiddet
Direkt darbe
Yeşil ağaç kırığının mandibulada gerçekleşmesi durumunda maloklüzyon (dişlerin düzgün kapanmaması), yüz asimetrisi, büyüme bozuklukları ve dişlerde kalıcı hasar gibi komplikasyonlar görülebilmektedir.
Yaş ağaç kırıkları gibi yaralanmalarda rejeneratif tedavilerin rolü büyüktür. Bu konuda daha fazla bilgi için Rejeneratif Tıp yazımıza göz atabilirsiniz.
Bebeklerde Yaş Ağaç Kırığı
Bebeklerde yaş ağaç kırığı, yetişkinlere göre daha sık görülmektedir. Bunun nedeni ise bebeklerin kemiklerinin daha yumuşak ve esnek olmasıdır. Bebeklerde yaş ağaç kırığı belirtileri yetişkinlerdekinden farklı olabilmekte ve bu belirtiler arasında şunlar yer almaktadır.
Ağlama
Huzursuzluk
Beslenme zorluğu
Uyku problemleri
Kolu veya bacağı hareket ettirmeme
Bebeğinizde bu belirtilerden herhangi birini fark ederseniz, uzman bir ortopedi ve travmatoloji uzmanına başvurmanız önemlidir. Bebeklerde yaş ağaç kırığı tedavisinde hafif vakalarda, alçı veya atel ile immobilizasyon yeterli olabilmektedir. Daha şiddetli vakalarda ameliyat gerekebilmektedir.
Yaş ağaç kırığı olan bebeklerin, kırık iyileşene kadar hekim tarafından düzenli olarak takip edilmesi gerekmektedir.
Çocuklarda Yaş Ağaç Kırığı
Çocukluk yılları, büyüme ve gelişme sürecindeki hızlı değişimlerle doludur. Özellikle bu dönemde çocuklar, sıklıkla enerjik ve hareketli olurlar ve bu durum kazaların olasılığını artırmaktadır.
Çocuklarda yaş ağaç kırığı da bu kazaların bir sonucu olarak ortaya çıkabilmektedir.
Yaş ağaç kırığı, çocuğun kemiklerinden birinin kırılması, diğerinin ise bükülmesi anlamına gelmektedir. Çocuklarda yaş ağaç kırığı, genellikle bir kaza sonucu ortaya çıkmaktadır. Kırık bölgeyi etkileyen faktörlere ve kırığın şiddetine bağlı olarak belirtiler değişebilmektedir.
Ancak yaygın belirtiler arasında ağrı ve şişlik, hareket kısıtlılığı ve morarma yer almaktadır. Çocuklarda yaş ağaç kırığının tedavisi ise kırığın şiddetine, tipine ve çocuğun genel sağlık durumuna bağlı olarak değişmektedir.
Çocuğun kırık olduğundan şüphelenildiğinde, hemen bir sağlık uzmanına başvurulmalıdır. Kırık doğru şekilde tedavi edilmezse, uzun vadeli komplikasyonlar ortaya çıkabilmektedir. Kırık bölge, çocuğun hareketini kısıtlamak için bir alçı veya atel ile sabitlenmektedir. Böylece kırığın düzgün bir şekilde iyileşmesi sağlanmaktadır.
Kemik kırıkları spor sırasında da meydana gelebilir. Spor yaparken bu tür yaralanmalardan nasıl korunacağınızı öğrenmek için Spor Cerrahisi yazımıza göz atabilirsiniz.
Yaş Ağaç Kırığı Kaç Günde İyileşir?
Yaş ağaç kırığı kaç günde iyileşir? Sorusuna yanıt olarak; İyileşme süresi, kırığın yeri, şiddeti ve hastanın yaşı gibi faktörlere bağlı olarak değişmektedir. Genellikle 3 ila 6 hafta arasında bir sürede iyileşme gözlemlenmektedir.
El bileği kırıkları genellikle 3-4 haftada iyileşirken, kol ön kolu ve köprücük kemiği kırıkları 4-6 haftaya kadar sürebilmektedir. Kırık ne kadar şiddetliyse, iyileşme süresi de o kadar uzamaktadır. Ayrıca çocuklarda kemikler daha hızlı kaynadığı için, yetişkinlere kıyasla iyileşme süresi daha kısa olmaktadır.
Yaş ağaç kırığının iyileşme süreci genel olarak şu şekildedir.
1. hafta ağrı ve şişlik en belirgin seviyededir. Hastanın alçı veya atel kullanması gerekir.
2. hafta ağrı ve şişlik azalmaya başlar. Hasta, günlük aktivitelerine kademeli olarak dönebilir.
3. hafta kırık bölgesi iyileşmeye başlar. Hasta ağrı kesici kullanmayı bırakabilir.
4-6. hafta kırık genellikle iyileşir. Alçı veya atel çıkarılır.
Yaş ağaç kırığı gibi yaralanmalar sonrası kemik sağlığı büyük önem taşır. Ayak ve bilekte görülen diğer kemik problemleri hakkında daha fazla bilgi için Ayakta Stres Kırıkları yazımızı inceleyebilirsiniz.
Yeşil Ağaç Kırığı Hakkındaki Tüm Sorular
Yeşil ağaç kırığı pek çok ebeveynin çocuklarında karşılaştığı bir durumdur ve bu nedenle pek çok soruyu da beraberinde getirmektedir. Yeşil ağaç kırığı hakkındaki tüm sorular ve cevapları şöyledir.
Yeşil ağaç kırığı acil bir durum mudur?
Çoğu yeşil ağaç kırığı acil bir durum değildir. Ancak kırık bölgede şiddetli ağrı, morarma veya şekil bozukluğu varsa doktora başvurmanız önemlidir.
Yeşil ağaç kırığı tekrarlar mı?
Yeşil ağaç kırığı tekrarlayabilir. Özellikle aynı kola tekrar düşen çocuklarda tekrarlama riski daha yüksektir.
Yeşil ağaç kırığı kalıcı hasara neden olur mu?
Çoğu yeşil ağaç kırığı kalıcı hasara neden olmaz. Ancak kırık kemik düzgün iyileşmezse, kolun hareketliliğinde kısıtlanma veya şekil bozukluğu gibi problemler ortaya çıkabilir.
Yeşil ağaç kırığı olan bir çocuk ne zaman okula dönebilir?
Çocuğunuzun okula dönme zamanı, kırığın şiddetine ve tedavisine bağlı olarak değişecektir. Ancak genel olarak çocuklar okul hayatlarına ilk haftadan sonra devam edebilmektedir. İyileşme süreci ise 4-6 hafta sürebilmektedir.
Yeşil ağaç kırığı olan bir çocuk spor yapabilir mi?
Çocuğunuzun ne zaman spor yapabileceği, kırığın şiddetine ve tedavisine bağlı olarak değişecektir. Yeşil ağaç kırığı kalıcı sorunlara neden olmadığı için spor hayatı konusunda çocuklara bir sorun yaratmamaktadır.
Sonuç
Yaş ağaç kırığı, adını, kırılma şeklinin yeşil bir ağaç dalının kırılmasına benzemesinden alan, çocuklarda sık görülen bir kırık türüdür. Bu tip kırıkta, kemiğin dış kısmı kırılır ve bükülürken, iç kısmı sağlam kalır. Özellikle bu durum, sanki kemik bükülmüş ve kırılmış gibi görünür.
Çocuklarda yaş ağaç kırığı gibi kemik yaralanmaları hakkında daha fazla bilgi için Diz Bursiti yazımızı okuyabilirsiniz.
Kemik kırıkları ve kıkırdak hasarlarının tedavisi hakkında daha fazla bilgi için Kıkırdak Yaralanmaları yazımıza göz atabilirsiniz.
Yaş Ağaç Kırığı - Yeşil Ağaç Kırığı makalemizin sonuna geldik. Diğer ortopedik konular hakkında daha fazla bilgi almak için Op. Dr. Utku Erdem Özer bağlantısından ana sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
