Ayakta Plantar Plak Yaralanmaları

Plantar Plak Nedir?

Plantar plak, ayakta tarak kemiği ile parmakların eklem yaptığı metatarsofalengeal (MTP) eklemin alt tarafında bulunan ve bu eklemi alttan destekleyen bir bağdır.

Plantar Plaka Yırtığı Nasıl Olur?

Plantar plak, sporcularda olduğu gibi ayağın aşırı kullanımı veya çıplak ayak ile sert yüzeylerde uzun süre yürüme sonucu, uzun süre yüksek topuklu ayakkabı giymeye bağlı olarak yırtılabilir.

Plantar plak yırtıkları en sık 2. ayak parmağının MTP ekleminde olur.

Plantar Plak Yırtığı Nedenleri Nelerdir?

• Kötü koşu ayakkabısı seçimi
• Çıplak ayak ile koşmak
• Yüksek yoğunluklu antrenman yapmak
• Bu bölgeye gelen darbe ya da travma
• 2.tarak kemiğinin uzun olması
  
  

Plantar Plak Yırtığının Belirtileri Nelerdir?

• Ayakta Ağrı: Yırtığın ilk bulguları, parmak altında ağrıdır. Ağrı çoğu zaman koşu gibi yapılan aktivite sırasında aniden gelişirken, bazı hastalarda ise uzun sürede ortaya çıkar.
  
  
• Şişlik: Bazı hastalarda ilerleyen dönemlerde, ağrı ile birlikte şişlik oluşabilir. Hastalar bunu sıkılıkla şu şekilde ifade eder; ‘sanki her adım attığımda parmağımın altında misket var.’
  
  
• Şekil bozukluğu: Zamanla yırtık tam yırtığa dönünce ayak parmağında şekil bozukluğu gelişir. İlk önce 2.parmak baş parmağa doğru kayarak, üst üste biner. 2. Parmak ile 3. Parmağın arası açılarak V şeklinde bir görüntü oluşur. Ağır vakalarda şekil bozukluğu o kadar çok olur ki hastalar ayakkabı giyemez.
  
  
• Eklem Kireçlenmesi: Zamanla yırtık tam yırtığa dönünce ayak parmağında şekil bozukluğu gelişip, eklem bozularak, eklem kireçlenmesi olabilir.
  
  

Plantar Plak Yırtığının tanısı Nasıl Konulur?

Muayene sonrası şüphe oluşursa röntgen ve MR görüntüleme yöntemleri ile tanı kesinleştirilir.

Plantar Plak Yırtığının Ameliyat Dışı Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Yaralanmanın erken aşamalarında, dinlenme, buz uygulaması, bandaj uygulanması ile ağrılar hafifler. Ayrıca tabanı sert ayakkabı ya da kişiye özel sert karbon tabanlık kullanımı ile yürüyüş gibi günlük hayattaki aktiviteler rahat şekilde yapılır.

Plantar Plak Yırtığı Olan Hangi Hastalar Ameliyat Olmalıdır?

Ameliyat dışı yöntemler ile plantar plak yırtığı iyileşmez, şekil bozukluğu oluşursa ameliyat kaçınılmazdır. 

Plantar Plak Yırtığının Ameliyatı Nasıl Olur?

Eğer tamir edilebilecek durumdaysa plantar plak tamir edilir. Yaralanmadan uzun süre geçmişse, Plantar plağın tamiri imkansız ise tendon transferi gerekebilir.

Plantar Plak Tamir Ameliyatı

2. tarak kemiğinin parmak ile yaptığı eklemin üzerinden bir kesi yapılarak girilir. İlk olarak 2. tarak kemiğinin boyu kısaltılır. (Weil Osteotomisi ile) Tarak kemiğinin kısaltılmasının amacı buraya binen yükleri azaltmaktır. 1-2 mm kısaltma yapılır. Daha sonra yüksek dayanıklı ipler plantar plaktan geçirilir. Bu ipler ise kemikten tünel açılıp, ipler tünelden geçirilerek  kemiğin üzerinde düğüm atılarak sabitlenir.