Skafoid Kırıkları

Skafoid Kırığı Nedir?

Skafoid kemiği, el bileğini oluşturan sekiz küçük kemikten biridir. El bileğinde, biri ön kola (proksimal sıra) ve diğeri ele daha yakın (distal sıra) olmak üzere iki sıra kemik vardır. Skafoid kemik, iki sırayı birbirine bağlaması bakımından el bileğinde önemli işlevi vardır. Bu konumlanma skafoid kemiğini en sık yaralanan el bileği kemiği olmasının sebebidir.

Skafoid Kırıkları Nasıl Oluşur?

Skafoid kırıkları en çok açık el üzerine düşme sonucu kaynaklanır.

Skafoid Kırıkları Belirtileri Nelerdir?

Genellikle ilk başta ağrı yapar ancak ağrı günler veya haftalar içinde hızla ortadan kaybolur. Morarma nadiren görülür. Genellikle görünür bir şekil bozukluğu yoktur ve yalnızca çok az şişme vardır. Şekil bozukluğu olmadığı için, bu yaralanmaya sahip birçok kişi yanlışlıkla bileğinin burkulduğunu varsayarak doktora başvurmaz. Bu durum skafoid kırık tanısının konmasında gecikmeye neden olur. Bu kemiği kıran kişiler olaydan aylar veya yıllar sonra bile farkına varmayabilir.

Skafoid Kırıkları Nasıl Teşhis Edilir?

Skafoid kırıklarının çoğu el bileği röntgeni ile teşhis edilir. Ancak kırık yer değiştirmediğinde erken (ilk hafta) çekilen röntgenlerde görünmeyebilir. Yer değiştirmemiş bir skafoid kırığı bu nedenle yanlış bir şekilde "burkulma" olarak teşhis edilebilir. Bu nedenle, doğrudan skafoid kemiğin üzerinde (el bileğinin başparmağındaki oyukta veya enfiye kutusu) belirgin bir hassasiyeti olan bir hastada skafoid kırığı olduğundan şüphelenilmeli, gerekirse el bileği MR görüntülemesi ve BT görüntüleme yapılır. Bazı durumlarda kemik sintigrafisine dahi başvurulabilir. BT taraması ve/veya MRI, kırık yer değiştirmesini ve konfigürasyonunu değerlendirmek için de kullanılır. Kesin tanı konana kadar, olası bir kırığın hareketini önlemek için yarım alçı-atel uygulanır.

Skafoid Kırıkların Tedavisi

Skafoid Kırıklarının Alçı ile Tedavisi

Kırık yer değiştirmemişse, başparmağı içine alan özel skafoid alçısı yapılır. Alçıda iyileşme süresi 6-10 hafta arasında ve hatta daha uzun olabilir. Bunun nedeni, kemiğe giden kan akışının değişken olması ve kırık nedeniyle kan akımının bozularak kemik iyileşmesini bozabilmesidir.

Skafoid Kırıklarının Ameliyat ile Tedavisi

Kemiğin bir kısmı, özellikle el bileğine yakın olan kısmında kan akışının kesilmesi nedeniyle kırıldıktan sonra bu parçada avasküler nekroz (ölüm) olabilir. Kırık bu bölgedeyse veya yer değiştirmişse, ameliyat planlanmalıdır. Ameliyatlta, kemiğin iyileşmesine yardımcı olması için, hastanın leğen kemiğinden alınan kemik kemik paraçası (otogreft) kırık hattına konularak, bir vida ile de kırık sabitlenir.

Uzun süreli alçıdan kaçınmak, hızlı iyileşmeyi elde etmek için özellikle elit ve profesyonel sporcularda, yer değiştirmemiş kırıklarda ameliyat planlanabilir.

Skafoid Kırığı Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Yer değiştirmemiş ya da çok az yerinden oynamış skafoid kırıklarının ameliyatı kapalı yöntem ile bir tane vida konularak yapılır. Hastanın el bileğine vidanın girebileceği kadar küçük bir kesi (0,5 cm) yapılarak kılavuz telleri ile kırık tespit edilir. Bu teller üzerinden vida gönderilerek kırık sabitlenir.